414η Συνεδρίαση Αίθουσα Τελετών Εφετείου Αθηνών, 11/02/20
Ι. Πρόσβαση στο δικαστήριο
Εξακολουθεί να υπάρχει η δυνατότητα πρόσβασης και παρακολούθησης της δίκης, με επίδειξη και παρακράτηση της αστυνομικής ταυτότητας, μέχρι τη συμπλήρωση των θέσεων του κοινού στην αίθουσα του ακροατηρίου. Υπήρχε παρουσία δημοσιογράφων και παρουσία κοινούεντός της αίθουσας.
II. Παρουσία των κατηγορουμένων
Κανένας κατηγορούμενος δεν ήταν αυτοπροσώπως παρών κατά τη διαδικασία.
III. Συνέχιση της αγόρευσης του συνηγόρου πολιτικής αγωγής για τα μέλη του ΠΑΜΕ Θ. Θεοδωρόπουλου
Συνεχίζοντας την αγόρευσή του ο συνήγορος Θ. Θεοδωρόπουλος αγορεύει σχετικά με τον ισχυρισμό απάντων των κατηγορουμένων ότι δεν είναι ναζιστές, ισχυρισμός που έγινε δεκτός με την εισαγγελική πρόταση με αιτιολογικό την αποκήρυξη του ναζισμού από το 1992 και μετά. Για την αβασιμότητα του ισχυρισμού, ο συνήγορος παραθέτει σωρεία αναγνωστέων εγγράφων της δικογραφίας: οπτικοακουστικό υλικό, άρθρα από την εφημερίδα της Χ.Α., βιβλιογραφία στελεχών, υλικό ευρεθέν σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές μεταξύ άλλων των κατηγορουμένων Νικ. Μιχαλολιάκου, Χρ. Παππά και Ουρ. Μιχαλολιάκου, από το οποίο, όπως σχολίασε, προκύπτει ο εξόφθαλμος ναζιστικός χαρακτήρας της οργάνωσης και πριν και μετά το 1992, το 2005, το 2011, το 2013. Μεταξύ άλλων ο συνήγορος αναφέρεται σε φωτογραφίες του Χρ. Παππά με βέλγο αξιωματικό των WafenSS, σε επιστολή που είχε στείλει ο κατηγορούμενος σχολιάζοντας το πελώριο έργο των SS και σε video όπου ο ίδιος φαίνεται να διαπαιδαγωγεί τα παιδιά του στο ναζιστικό χαιρετισμό για το οποίο απολογούμενος είπε ότι ήταν τριώδιο και έκαναν πλάκα. Ακολούθως, επικαλούμενος αναγνωστέο video με όρκιση μελών στη Νέδα ενώπιον του Πατέλη στο όνομα του εθνικοσοσιαλισμού, ο συνήγορος σχολιάζει ότι ο κατηγορούμενος Πατέλης στο δικαστήριο είπε «…Όχι δεν είμαι ναζιστής, πέρασε κατοχή η χώρα μας».
Για την θέση των κατηγορουμένων ότι η ΧΑ δεν θα μπορούσε να είναι εθνικοσοσιαλιστικό κόμμα και να υμνεί τον Χίτλερ διότι αυτός εισέβαλλε στην Ελλάδα και θα τον πολεμούσαν ακόμα και σήμερα, ο συνήγορος αναφέρεται σε άρθρο του ιδεολογικού υπεύθυνου της οργάνωσης Γ. Μάστορα το 2005 με τίτλο «Η παραχάραξη της ιστορικής αλήθειας» όπου γράφεται ότι ο εθνικοσοσιαλισμός δεν είναι υπεύθυνος για τη γερμανική εισβολή και κατοχή της Ελλάδας διότι η Γερμανία αναγκάστηκε να επιτεθεί όχι σε μια ουδέτερη χώρα αλλά σε μια σύμμαχο της Μ. Βρετανίας. Περαιτέρω ο συνήγορος σχολιάζει το άρθρο του Ηλ. Κασιδιάρη στις 20/4/2011 ανήμερα των γενεθλίων και προς τιμήν του Αδ. Χίτλερ όπου αναφέρεταιη αναγεννητική πορεία του εθνικοσοσιαλισμού η οποία ανεκοπή από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο ενώ, συνεχίζει ο δικηγόρος,σε συνέντευξή του ο Ηλ. Κασιδιάρης στις 19/10/2014 στην ιστοσελίδα bankingnews.gr ο ίδιος δήλωνε ότι η Χ.Α. δεν έχει καμία σχέση με το ναζισμό και ότι το κόμμα είναι εναντίον όσων διέπραξαν εγκλήματα πολέμου «μέσα σ’ αυτούς είναι ο Χίτλερ αλλά είναι και ο Στάλιν να μην είμαστε μονόπλευροι».
Τέλος ο δικηγόρος αναφέρει βιβλίο του συνιδρυτή της Χ.Α. Ι. Περδικάρη ο οποίος για την πολιτική πορεία της Χ.Α. το 2013 λέει ότι με την είσοδό της στη Βουλή από-ενοχοποίησε τελεσίδικα στη συνείδηση του Έλληνα πολίτη και ψηφοφόρου τον φασισμό και το Ναζισμό εβδομήντα χρόνια μετά. Για τη δήλωση του Νικ. Μιχαλολιάκου «Είμαστε η σπορά των ηττημένων του ‘45», ο συνήγορος αναφέρει, μεταξύ άλλων, τη συνέχεια της φράσης όπου ο κατηγορούμενος λέει «Αυτοί είμαστε. Οι εθνικιστές, οι εθνικοσοσιαλιστές, οι φασίστες.». Για τη φράση του Νικ. Μιχαλολιάκου «οι ξιφολόγχες θα ακονίζονται στα πεζοδρόμια» που παραπέμπει στον ύμνο των ναζιστικών ταγμάτων εφόδου, ο κατηγορούμενος, λέει ο συνήγορος, προανακριτικά είχε υποστηρίξει ότι διαστρεβλώθηκαν τα λεγόμενά του ώστε να ταυτιστεί η Χ.Α. με τα ναζιστικά τάγματα εφόδου ενώ απολογούμενος είπε ότι εμπνεύστηκε τη φράση από τη «Μασσαλιώτιδα». Ακολούθως ο συνήγορος παραθέτει αναγνωστέα όπου ο κατηγορούμενος σε πλείονες περιπτώσεις συνδέει τις λόγχες με τη δράση της Χ.Α.
Για την υπερασπιστική ένσταση πλαστότητας του «κρυφού» καταστατικού,της οποίας η εισαγγελέας είχε προτείνει την απόρριψη σε προηγούμενο στάδιο, ο συνήγορος σχολιάζει ότι η Εισαγγελέας αντιφάσκει αποδεχόμενη εν τέλει στην πρότασή της ότι το εν λόγω καταστατικό είναι κατασκευασμένο με αιτιολογία ότι δεν βρέθηκε σε σπίτι ή γραφείο της οργάνωσης ενώ δεν αξιολόγησε, είπε ο συνήγορος, σειρά αναφορών στο καταστατικό αυτό ήδη σε δημοσιεύματα εφημερίδων του ‘90. Για τον υπερασπιστικό ισχυρισμό-τον οποίο δέχθηκε η εισαγγελική πρόταση-ότι το καταστατικό της Χ.Α. πριν το 2012 ήταν ένα άτυπο δισέλιδο,ο συνήγορος λέει ότι ο ισχυρισμός υπό το πρίσμα της εισαγγελέως θα έπρεπε να απορριφθεί αφού το δισέλιδο δεν βρέθηκε σε κάποιο σπίτι ή γραφείο της οργάνωσης ενώ συνεχίζει ο συνήγορος δεν αξιολογήθηκε ότι προτάθηκε το πρώτον το 2018.
Για τον ισχυρισμό του Ηλ. Κασιδιάρη ότι έλεγαν στα μέλη τους «προσοχή στη νομιμότητα» επειδή ο σκοπός των πολιτικών τους αντιπάλων ήταν να τεθεί το κόμμα εκτός πολιτικής διαδικασίας, ο συνήγορος σημείωσε ότι η εισαγγελική πρόταση λανθασμένα δεν αξιολόγησε τον ισχυρισμό αυτό εν σχέσει προς τη σωρεία των εγκληματικών πράξεων των μελών της οργάνωσης που επιβεβαιώνονται από καταδικαστικές αποφάσεις τόσο για κακουργήματα όσο και για πλημμελήματα. Παράλληλα, σχολίασε ότι κανένα κόμμα δεν δηλώνει με αυτό τον τρόπο την νομιμότητά του. Περαιτέρω για την εισαγγελική πρόταση που δέχθηκε τον ισχυρισμό του Ηλ. Κασιδιάρη ότι η φράση «το ξέρουν ότι το σηκώνουμε το χέρι μας» συμπληρωνόταν από τη δήλωση «για να διαφυλάξουμε τη νομική υπόσταση του κόμματος», ο δικηγόρος αφενός παραθέτει όλη τη δήλωση του κατηγορουμένου και αφετέρου σχολιάζει ότι η εισαγγελική πρόταση δεν αξιολόγησε ότι ενόψει των εξεταζόμενων υποθέσεων το πραγματικό νόημα ήταν ότι αν συλληφθεί κάποιο μέλος της Χ.Α. ως δράστης ενός εγκλήματος, τότε εκείνο που προέχει είναι η διαφύλαξη της νομικής υπόστασης του κόμματος, δηλαδή (ο δράστης) πρέπει να αρνηθεί ότι είναι μέλος ή ότι έχει σχέση με τη Χ.Α. – και αν η άρνηση αυτή δεν μπορεί λόγω των δεδομένων να γίνει αποδεκτή, τότε ο δράστης θα πει πως έκανε ό,τι έκανε ως ιδιώτης, ως άτομο, κι όχι ως μέλος της Χ.Α.
Για το πολιτικό πρόγραμμα της Χ.Α. έναντι των ιδεολογικών της αντιπάλων ο συνήγορος αναφέρεται μεταξύ άλλων σε ανακοίνωση που μοιραζόταν στα Λύκεια με περιεχόμενο «Μη ξεχνάς πως με τον Κομμουνιστή δεν συζητάς, τον πολεμάς μέχρι θανάτου». Για τις δηλώσεις εναντίον προσφύγων και μεταναστών, ο δικηγόρος αναφέρεται σε ομιλία το 2010 όπου ο κατηγορούμενος Παναγιώταρος ρητά αποδέχεται ότι η οργάνωση «καθάρισε» το παλιό Εφετείο και την πλατεία του Αγ. Παντελεήμονα. Επιπλέον ο συνήγορος αναφέρθηκε σε αναγνωστέα για τη φυλετική καθαρότητα και την ευγονική όπως δήλωση ότι «Η ευγονία αποτελεί ύψιστη βιοπολιτική προτεραιότητα του εθνικισμού μας…». Ακολούθως ο δικηγόρος σχολιάζει ότι η οργάνωση στράφηκε και εναντίον ατόμων του εθνικιστικού χώρου αναφερόμενος σε επίθεση του κατηγορούμενου Γ. Γερμενή προς τον Α. Χάμο στον Μελιγαλά το 2013.
Για την εισαγγελική πρόταση που αποδέχθηκε τον ισχυρισμό του Ηλ. Κασιδιάρη ο οποίος -κατόπιν ερώτησης της Προέδρου- απολογούμενος είπε ότι με τη λέξη «παράσιτα» περιέγραφε μόνο τους εγκληματίες Ρομά, ο συνήγορος σχολιάζει ότι η συγκεκριμένη εισαγγελική κρίση είναι αυθαίρετη καθώς η διάκριση σε εγκληματίες και μη δεν προκύπτει από καθ’ αυτή την ομιλία ενώ ο συνήγορος συνέχισε λέγοντας ότι ουδόλως αξιολογήθηκε από την εισαγγελέα ότι σε άλλο αναγνωστέο-ομιλία ο αρχηγός Νικ. Μιχαλολιάκος είχε χαρακτηρίσει τους Ρομά συλλήβδην παρασιτικό πληθυσμό λέγοντας μάλιστα ότι συμφωνεί που ο Χίτλερ τους μάζεψε στα στρατόπεδα συγκέντρωσης μαζί με τους Εβραίους.
Στη συνέχεια ο συνήγορος είπε ότι υπάρχει σύνδεση μεταξύ της φρασεολογίας που χρησιμοποιούσαν μέλη της ΧΑ («υπάνθρωποι», «σκουλήκια», «σκουπίδια», «κατσαρίδες») με την τέλεση αξιόποινων πράξεων εις βάρος αυτών προς τους οποίους απευθύνονταν οι χαρακτηρισμοί μνημονεύοντας καταθέσεις μαρτύρων της πολιτικής αγωγής. Ειδικότερα ο συνήγορος ανέφερε ότι ιστορικά η ανακήρυξη των Εβραίων από το καθεστώς των ναζί σε υπανθρώπους οδήγησε στην αποπομπή τους από το ανθρώπινο είδος. Με τον ίδιο τρόπο, είπε ο συνήγορος, όταν η Χ.Α. χρησιμοποιεί για τους μετανάστες τον όρο «υπάνθρωποι», «σκουλήκια», «κατσαρίδες», «αποβράσματα» κ.λπ., όταν λέει ότι κουβαλάνε αρρώστιες, ότι είναι μολυσματικά στοιχεία, εξουδετερώνει τις ηθικές αναστολές των οπαδών της. Αυτή η δημόσια ρητορική και πρακτική της Χ.Α., σχολίασε ο δικηγόρος, διαμορφώνει στα μέλη και στους οπαδούς της, που δρουν στα πλαίσια της οργάνωσης με αυστηρή ιεραρχία και απόλυτη υπακοή των κατώτερων στους ανώτερους, συνείδηση που υποβιβάζει τον άνθρωπο σε πράγμα και έτσι πυροδοτείται και διευκολύνεται η τέλεση του εγκλήματος.
Για την εισαγγελική πρόταση η οποία ταυτίζοντας τον όρο «πειθαρχία» εντός Χ.Α. με την πειθαρχία σε άλλα κόμματα στα οποία η μη τήρηση των αποφάσεών τους οδηγεί σε διαγραφή των μελών τους, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η πειθαρχία της Χ.Α. δεν είναι στοιχείο εγκληματικής οργάνωσης, ο δικηγόρος σχολίασε ότι η πειθαρχία εντός της Χ.Α. προσιδιάζει σε κόμμα με δομή στρατιωτικού τύπου με κύριο χαρακτηριστικό την άσκηση βίας για πολιτικούς σκοπούς. Για τον στρατιωτικό χαρακτήρα αναφέρει μεταξύ άλλων τη δήλωση του Κουκούτση για το Μελιγαλά: «…Όσον αφορά τη φάλαγγα, η στρατιωτική δομή του κόμματός μας είναι αυτή και με όποιον αρέσει». Για τη στρατιωτική εκπαίδευση ο συνήγορος αναφέρει την εκπαίδευση στις εθνικιστικές κατασκηνώσεις. Για την φύλαξη όπλων της οργάνωσης, συνεχίζει ο δικηγόρος, απόδειξη συνιστά ο οπλισμός της αστυνομικού Βενετίας Πόπορη στον οποίο περιλαμβάνονται και κάλυκες που χρησιμοποιούνται σε στρατιωτικά και όχι αστυνομικά όπλα. Για την ιεραρχία ανέφερε μεταξύ άλλων ο συνήγορος φυλλάδιο με τίτλο «Χρυσή Αυγή-Ζητήματα Τακτικής» και υπέρτιτλο «ΠΙΣΤΕΥΕ-ΥΠΑΚΟΥΕ-ΠΟΛΕΜΑ». Τέλος όσον αφορά στην ομοιομορφία της εμφάνισης των μελών ο συνήγορος είπε ότι παρά τα αντιθέτου υποστηριζόμενα από τους κατηγορούμενους, σε εγκύκλιο δράσεων Σεπτεμβρίου 2013 ορίζεται η αμφίεση των μελών στο Βίτσι, στις Θερμοπύλες και στο Μελιγαλά. Για την εικόνα της οργάνωσης εντός Βουλής ο συνήγορος αναφέρθηκε μεταξύ άλλων στην κατάθεση του βουλευτή Π. Ρήγα που κατέθεσε ότι πάντα πρώτος έμπαινε ο Νικ. Μιχαλολιάκος και μετά όλοι οι βουλευτές με στρατιωτικό τρόπο.
Για την εισαγγελική πρόταση που αξιολογώντας την κατάθεση του Ν. Αλεβιζάτου είπε ότι ο μάρτυρας δεν εισέφερε τίποτα καθώς έκρινε τους κατηγορούμενους όπως τον Ηλ. Κασιδιάρη μόνο από την ένταση και τον τόνο της φωνής τους, ο συνήγορος σχολίασε ότι η εισαγγελική πρόταση δεν αξιολόγησε καθόλου τα γρονθοκοπήματα δημοσίως εναντίον της Λ. Κανέλλη, τις εξυβριστικές φράσεις εντός Βουλής, την προσβλητική συμπεριφορά προς τον αναπληρωτή Εισαγγελέα, τον πρωταγωνιστικό ρόλο του κατηγορούμενου στα επεισόδια στο κέντρο της Αθήνας και συνεχίζοντας ο συνήγορος είπε ότι δεν αξιολογήθηκε καθόλου το αποδεικτικό υλικό.
Για τον μάρτυρα Γ. Παπαγεωργίου, τέως γραμματέα της ΤΟ Ν. Προαστίων της Χ.Α., για τον οποίο η εισαγγελική πρόταση είπε ότι η κατάθεσή του δεν αποδεικνύει την αποδιδόμενη κατηγορία περί υπάρξεως και λειτουργίας εγκληματικής οργάνωσης, ο συνήγορος Θ. Θεοδωρόπουλος είπε ότι δεν αξιολογήθηκε αφενός ότι ο μάρτυρας μπορεί να μην κατέθεσε γεγονότα που ενοχοποιούν και τον ίδιο και αφετέρου ότι στην κατάθεσή του ανέφερε μεταξύ άλλων τον πλήρη έλεγχο του Ι. Λαγού επί των δράσεων, ότι στη ΧΑ θεωρούσαν ήττα αν δε χυθεί αίμα και ότι η συμμετοχή σε επιθέσεις κατά αλλοδαπών επικροτείτο. Περαιτέρω ο συνήγορος υπενθύμισε ότι ο μάρτυρας μίλησε για πραγματικό στρατό, στρατιωτικοποιημένη Τ.Ο. Νίκαιας με γυμνάσια κ.α.
Για τον Ηλ. Σταύρου, πρώην στέλεχος της Χ.Α., για τον οποίο η εισαγγελική πρόταση ανέφερε ότι η κατάθεσή του ήταν αοριστολογική και ότι αν υπήρχε πλαίσιο εντολών για έκνομες ενέργειες ο μάρτυρας εκ της θέσεως του θα το γνώριζε, ο δικηγόρος σχολίασε ότι ο μάρτυρας είπε ότι οι απόψεις στην εφημερίδα της Χ.Α. δεν εκφράζουν προσωπικές απόψεις αλλά την ηγεσία και το Κόμμα, ότι υπήρχε καταγεγραμμένο οπτικοακουστικό υλικό ως μέσο φακελώματος των μελών αλλά και των πολιτικών αντιπάλων, ότι στη Χ.Α. διώκεται κανείς εάν ενεργεί μόνος του, ότι η επίθεση στα μέλη του ΠΑΜΕ δεν ήταν πρωτοβουλία χωρίς άδεια και άνωθεν εντολή, ότι ο ναζισμός είναι το ιδεολογικό κίνητρο των εγκληματικών πράξεων και ότι ο ίδιος εντάχθηκε στη Χ.Α. επειδή είναι εθνικοσοσιαλιστής βιώνοντας όπως είπε την προσωπική αντίφαση ότι δεν είχε αντιληφθεί ότι μέσα από τη βία υλοποιούνται οι εθνικοσοσιαλιστικές ιδέες.
Τέλος ο συνήγορος αναφερόμενος στους ισχυρισμούς της υπεράσπισης ότι μια οργάνωση που αποτελείται από ανθρώπους που είναι απλοί, ήσυχοι, άνθρωποι της διπλανής πόρτας, με αισθήματα αλληλεγγύης, δεν μπορεί να είναι εγκληματική, σχολιάζει ότι οι άνθρωποι αυτοί αναλαμβάνοντας να εκφράσουν το ναζιστικό πρόγραμμα δράσης από τη θέση στελέχους μετατρέπονται σε θηρία. Εξ αυτού του λόγου, συνέχισε ο συνήγορος, η ναζιστική οργάνωση είναι εγκληματική υπό την έννοια ότι η ναζιστική ιδεολογία και πράξη έχει εντάξει τους οπαδούς της σε ένα σύστημα απογύμνωσης από αισθήματα ηθικής ευθύνης.
Στο σημείο αυτό το Δικαστήριο διέκοψε για την επόμενη συνεδρίαση 12.2.2020 όπου θα συνεχίσει με την αγόρευση του συνηγόρου πολιτικής αγωγής για τα μέλη του ΠΑΜΕ Αντ. Αντανασιώτη.
