Ημέρα 217: «Η χρήση βίας για το συγκεκριμένο κόμμα που ανήκει στον χώρο του εθνικοσοσιαλισμού είναι σύμφυτη»

217η Συνεδρίαση, Αίθουσα Γυναικείων Φυλακών Κορυδαλλού, 23.1.2018

Ι. Πρόσβαση στο δικαστήριο

Εξακολουθεί να υπάρχει η δυνατότητα πρόσβασης και παρακολούθησης της δίκης, με επίδειξη και παρακράτηση της αστυνομικής ταυτότητας, μέχρι τη συμπλήρωση των θέσεων του κοινού στην αίθουσα του ακροατηρίου. Υπήρχε παρουσία δημοσιογράφων και κοινού.

II. Παρουσία των κατηγορουμένων

Αυτοπροσώπως παρόντες κατηγορούμενοι κατά τη διαδικασία: κανένας.

III. Κατάθεση του μάρτυρα Σπύρου Λυκούδη

Α. Εξέταση από το Δικαστήριο

Ο μάρτυρας είναι βουλευτής και συγκεκριμένα αντιπρόεδρος της Βουλής, Τον Ιούλη του 2012 ήταν βουλευτής της ΔΗΜΑΡ. Σχετικά με τη δράση της Χ.Α., ο ίδιος δεν έχει δεχθεί επίθεση. Έχει όμως διαμορφώσει προσωπική θέση ως προς τον τρόπο που λειτουργεί η Χ.Α. εντός και εκτός Κοινοβουλίου. Εκτός Βουλής με την έννοια ότι από το 2011 που ήταν στέλεχος της ΔΗΜΑΡ, τα γραφεία της τελευταίας και της Χ.Α. ήταν σχετικά γειτονικά. Έτσι έβλεπε τα μέλη και στελέχη της Χ.Α. –που τα καταλάβαινε από τα ρούχα και τα σήματά της που έφεραν–, τα οποία προέβαιναν σε δραστηριότητες διαφορετικές από αυτές των λοιπών κομμάτων. Επρόκειτο για «κυνηγητό αλλοδαπών» στην οδό Αγίου Κωνσταντίνου –τουλάχιστον με φραστικούς προπηλακισμούς.

Κατά τον μάρτυρα, γενικά η εποχή εκείνη –ο πρώτος καιρός της κρίσης– ήταν εκρηκτική για όλους. Όμως η Χ.Α. λειτουργούσε σε αυτό το κλίμα εξαιρετικά ιδιαίτερα. Στη Βουλή λειτουργούσαν σαν άγημα, πράγμα που δεν ταίριαζε με το κλίμα του Κοινοβουλίου. Ενώ η αντιπαράθεση έχει σημασία στο Κοινοβούλιο σε πολιτικό επίπεδο, η Χ.Α. φερόταν σ’ αυτό σαν να αντιμετώπιζε εχθρούς: «Ήταν σαν αντιπαράθεση βουλευτών κατά τους συστήματος που τους έφερε στη Βουλή». Ο μάρτυρας θυμάται τη Ζαρούλια να αποκαλεί στη Βουλή τους μετανάστες «υπάνθρωπους». Οι βουλευτές της Χ.Α. έχουν εσωτερική πειθαρχία, με απόλυτη προσήλωση προς την ιεραρχία. Κατά τον ίδιο, «ήταν πρωτοτυπία στο Κοινοβούλιο να βλέπεις ομάδα βουλευτών να μπαίνει και να βγαίνει σαν ένας άνθρωπος».

Ερωτηθείς αν η συμπεριφορά των βουλευτών της Χ.Α. όπως τη βίωσε στο Κοινοβούλιο έχει σχέση με την υπόθεση που δικάζεται, ο μάρτυρας κατέθεσε ότι «αν ένας πολιτικός χώρος εκπέμπει το μήνυμά του σε άξονα μίσους και με πείσει σαν πολίτη, είναι πολύ εύκολο να ξεφύγω και να προβώ σε έκνομες ενέργειες και να επιχειρήσω να καθαρίσω την κοινωνία από τον μετανάστη ή τον αντιφρονούντα. […] Η εκπομπή του μηνύματος εξέπεμπε τέτοιο μίσος, που αν ο πολίτης πειθόταν θα υπερέβαινε τις όποιες αναστολές. Και η βιαιότητα της αντίδρασής του δεν θα είχε όρια.». Ο μάρτυρας προσέθεσε χαρακτηριστικά ότι οι βουλευτές της Χ.Α. «προτρέπουν […] τον αφελή σε ακραία συμπεριφορά και αυτό είναι πρόβλημα».

Ο μάρτυρας θεωρεί ότι, αναλαμβάνοντας ο Μιχαλολιάκος την πολιτική ευθύνη της δολοφονίας του Π. Φύσσα δεν καταδίκασε την ενέργεια, ουσιαστικά δεχόμενός τη. Κατά τον μάρτυρα, από τη δολοφονία του Π. Φύσσα και μετά οι βουλευτές της Χ.Α. έχουν αλλάξει συμπεριφορά. Υπό μια έννοια, «ο άδικος χαμός του παλικαριού άλλαξε το κλίμα». Και σήμερα πάντως η συμπεριφορά τους είναι «ακρότατη» και υπερβαίνει τα όρια του κοινοβουλευτισμού, βρισκόμενη στα όρια της πολιτικής ύβρεως.

Β. Εξέταση από τους συνηγόρους πολιτικής αγωγής

Ο μάρτυρας ρωτήθηκε κατά σειρά από τους συνηγόρους Σαπουντζάκη, Θεοδωρόπουλο, Τομπατζόγλου, Τζέλλη και Καμπαγιάννη.

Ο μάρτυρας χαρακτήρισε την επίθεση κατά των συνδικαλιστών του ΠΑΜΕ στη Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη Περάματος ως επίθεση με διπλά χαρακτηριστικά, δηλαδή βίαιη επίθεση κατά συνδικαλιστών αλλά και μελών-φίλων του ΚΚΕ. Όπως είπε έχει γενική εικόνα από αντίστοιχα γεγονότα. Κατά τον ίδιο, οι χρυσαυγίτες έχουν απόλυτη πειθαρχία στον αρχηγό, με τους πυρήνες τους κ.λπ., όπως οι ίδιοι το δηλώνουν, και συνεπώς δεν μπορεί να μην έχει σχέση η Χ.Α. με τις επιθέσεις των μελών της. Στο πλαίσιο αυτό, «δεν μπορεί λοιπόν η ηγεσία της να είναι άμοιρη ευθυνών». Μετά δε τη δολοφονία του Π. Φύσσα η συμπεριφορά των χρυσαυγιτών άλλαξε επειδή η ηγεσία της Χ.Α. φοβήθηκε ότι «ξεφεύγει η κατάσταση από τον έλεγχό της με πολύ άσχημα αποτελέσματα για την ίδια».

Γ. Εξέταση από τους συνηγόρους υπεράσπισης

Ο μάρτυρας ρωτήθηκε κατά σειρά από τους συνηγόρους Τσάγκα, Μιχαλόλια (Γ.), Αλεξιάδη και Οπλαντζάκη.
Ερωτηθείς σχετικά, ο μάρτυρας κατέθεσε ότι όσα οργανωτικά γνωρίζει για τη Χ.Α. (ότι έχει αρχηγό, πυρήνες, μέλη που πειθαρχούν), τα γνωρίζει από τα ΜΜΕ και από όσα βλέπει στη Βουλή. Διακρίνοντας τη Χ.Α. από τα λοιπά κόμματα, εξήγησε ότι σε αυτά «δομή ασφαλώς υπάρχει, απόλυτη πειθαρχία στον αρχηγό δεν υπάρχει». Όσοι, δε, βουλευτές της Χ.Α. παραιτήθηκαν, το έπραξαν –κατά τον ίδιο– επειδή δεν αποδέχονταν απόλυτα τη θέση αυτή.

IV. Κατάθεση του μάρτυρα Παναγιώτη Ρήγα

Α. Εξέταση από το Δικαστήριο

Ο μάρτυρας είναι ιδιωτικός υπάλληλος. Διατέλεσε βουλευτής Κυκλάδων με το ΠΑΣΟΚ από το 2004 ως και το 2014. Ο ίδιος δεν έχει δεχθεί επίθεση από μέλη της Χ.Α. Η γνώση του για τα δικαζόμενα εγκλήματα προέρχεται από τα ΜΜΕ και από τις συζητήσεις στο Κοινοβούλιο. Ως γραμματέας της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΠΑΣΟΚ το 2013-2014, είχε αυξημένο ενδιαφέρον να τα παρακολουθεί αυτά.

Ο τρόπος παρουσίας της Χ.Α. στο Κοινοβούλιο ήταν, κατά τον ίδιο, πρωτόγνωρος και σοκαριστικός. Δεν επρόκειτο για μεμονωμένα επεισόδια, που κατά καιρούς εκδηλώνονταν, αλλά κάτι το πολύ διαφορετικό. Η Ζαρούλια καταφερόμενη κατά των μεταναστών μίλησε για «υπανθρώπους που μας μεταφέρουν ασθένειες και θα μολύνουν τον πληθυσμό». Μιλούσαν για «βρώμικο πολιτικό σύστημα», ότι «δεν έχετε δει τίποτε ακόμα». Δεν επρόκειτο για ένα κόμμα που μπήκε στη Βουλή και δεν ήξερε πώς να συμπεριφερθεί, αλλά είχε διαφορετικά χαρακτηριστικά. Οι βουλευτές της Χ.Α. ήταν συντεταγμένοι με ιεραρχικό τρόπο. Πάντοτε πρώτος περνούσε στην αίθουσα ο Μιχαλολιάκος και ακολουθούσαν οι λοιποί βουλευτές με συγκεκριμένο στρατιωτικό τρόπο. Περαιτέρω, οι χρυσαυγίτες βουλευτές δεν σύχναζαν στα σημεία της Βουλής που πήγαιναν οι λοιποί (κυλικείο κ.λπ.). Ήταν συντεταγμένοι σε όλα, τουλάχιστον μέχρι τα τέλη του 2013. Τώρα πια αυτό έχει αλλάξει κάπως.

Κατά τον μάρτυρα, οι χρυσαυγίτες βουλευτές συμπεριφερόντουσαν έτσι για να δείξουν ότι δεν «γουστάρουν» τη Βουλή, για να κάνουν την παρουσία τους πιο έντονη και να προκαλέσουν δέος στους λοιπούς βουλευτές ώστε οι τελευταίοι να τους «υπολογίζουν». Το δέος αυτό είχε αποδέκτη τους ανθρώπους τους, τα μέλη τους. Έτσι φαίνονταν «ότι έχουν μια εικόνα πυγμής. Ήταν ένα σινιάλο, δεν το έκαναν απλά για να δημιουργήσουν αίσθηση.». Συγκεκριμένα, ήθελαν έτσι να δείξουν ότι θα χτυπήσουν το «βρώμικο σύστημα». Ότι πλέον χάρις στη βουλευτική ασυλία τους, θα έχαιραν αυτής και τα απλά μέλη τους, για να κάνουν ό,τι θέλουν.

Ο μάρτυρας κατέθεσε ότι η Χ.Α. είναι παραστρατιωτική-εγκληματική οργάνωση διότι προϊόντος του χρόνου, λόγω της θέσης του και παρακολουθώντας τα ΜΜΕ, διαπίστωσε ότι παρενέβαιναν κάθε φορά σε εκδηλώσεις, χτυπούσαν τους πολιτικούς τους αντιπάλους, με αποκορύφωμα τις επιθέσεις στους ναυτεργάτες, στους αλιεργάτες και τη δολοφονία του Π. Φύσσα. Οι συμπεριφορές αυτές συνδέονται με την είσοδο της Χ.Α. στη Βουλή, οπότε τα μέλη της αποθρασύνθηκαν, και με το ότι η Πολιτεία άργησε να αντιμετωπίσει το εν λόγω φαινόμενο.

Στην υπόθεση Π. Φύσσα, η συμπεριφορά των μελών της Χ.Α. συσχετίζεται με τη Χ.Α. λόγω της οργάνωσης της επίθεσης, όπως προκύπτει από όσα δημοσιεύθηκαν στα ΜΜΕ. Κατά τον ίδιο, «η ενέργεια να σκοτώσουν κάποιον μπορεί να μην ήταν σε γνώση του αρχηγού ότι θα προέκυπτε […]. Εδώ όμως υπάρχει η πάγια λειτουργία ότι δεν μπορείς να κάνεις τίποτε αν δεν έχεις την έγκριση κάλυψη του πυρηνάρχη και μετά του αρχηγού.». Κατά την άποψη του μάρτυρα, την επίθεση στους ναυτεργάτες του ΠΑΜΕ προφανώς τη γνώριζε από πριν ο εκεί περιφερειάρχης της Χ.Α.

Β. Εξέταση από τους συνηγόρους πολιτικής αγωγής

Ο μάρτυρας ρωτήθηκε κατά σειρά από τους συνηγόρους Σαπουντζάκη, Θεοδωρόπουλο, Στρατή, Αντανασιώτη, Μαλαγάρη, Τζέλλη, Παπαδοπούλου, Τομπατζόγλου και Καμπαγιάννη.

Μεταξύ άλλων, ο μάρτυρας κατέθεσε ότι η Χ.Α. κατά τη γνώμη του έχει διάφορα επίπεδα: τη βουλευτική δομή της, αλλά και άλλες δομές –όπως τα τάγματα εφόδου. Αυτά «θέλουν να εκφοβίσουν, να συντρίψουνε. Δεν τρομάζουν μόνο κάποιον αλλά έχουν χρησιμοποιήσει σιδερένιους λοστούς κ.λπ. για να συντρίψουν τους αντιπάλους τους, προκαλώντας και σωματικές βλάβες και θανάτους και ό,τι μπορεί να φανταστεί κάποιος.».

Κατά τον ίδιο, ως προς την επίθεση κατά των ναυτεργατών, «καμία ενέργεια τέτοιας σημασίας δεν μπορεί να είναι εν αγνοία της ηγεσίας. Τώρα αν πήραν τον αρχηγό τηλέφωνο εκείνη τη στιγμή και του είπαν “τώρα γίνεται αυτό”» δεν το ξέρει, αλλά θεωρεί ότι «υπήρχε κάλυψη και έγκριση». Οι δε βουλευτές της Χ.Α., «με την αποδοχή των ενεργειών των στελεχών τους και την επιβράβευσή τους, συμμετείχαν με τον τρόπο τους στην εγκληματική οργάνωση αυτή». Ερωτηθείς αν τα κίνητρα γι’ αυτές τις επιθέσεις είναι προσωπικά, ο μάρτυρας τόνισε ότι «η χρήση βίας για το συγκεκριμένο κόμμα που ανήκει στον χώρο του εθνικοσοσιαλισμού είναι σύμφυτη». Η δε βία αυτή στοχεύει «στον εκφοβισμό των ανθρώπων. Με τελικό βέβαια στόχο την κατάληψη της εξουσίας με τη χρήση βίας.». Συγκρίνοντας τη Χ.Α. με τον ΛΑΟΣ, ο μάρτυρας θεωρεί μεν ότι το παραπάνω κόμμα εξέφραζε ακραίες απόψεις και οι βουλευτές του πολλές φορές άγγιζαν τα όρια της γραφικότητας, όμως ήταν τελείως διαφορετικό από τη Χ.Α., λόγω του τρόπου δράσης της.

Γ. Εξέταση από τους συνηγόρους υπεράσπισης

Ο μάρτυρας ρωτήθηκε κατά σειρά από τους συνηγόρους Πανταζή, Δημητρακόπουλο, Οπλατζάκη, Μιχαλόλια (Γ.) και Αλεξιάδη.

Ερωτηθείς σχετικά, ο μάρτυρας κατέθεσε ότι σε όλα τα επεισόδια αποδεικνύεται ότι υπάρχει ο εκτελεστικός πυρήνας, ο σύνδεσμος που επικοινωνεί με τον περιφερειάρχη, που κατά τη γνώμη του έχει πάγια εξουσιοδότηση από τον αρχηγό. Περαιτέρω, πιθανολόγησε ότι οι δηλώσεις των Αλεξόπουλου και Μπούκουρα το 2014 σε σχέση με την εγκληματική οργάνωση έγιναν λόγω της εξέλιξης των πραγμάτων. Δεν τους άκουσε όμως στη Βουλή να καταδικάζουν. Μόνο την προσπάθεια να αποσυνδέσουν τους φυσικούς αυτουργούς από τους ηθικούς. Περαιτέρω, κατά τον μάρτυρα, «δεν υπάρχει άλλο κόμμα που να προσέρχεται με τους βουλευτές του ως διμοιρία». Τα διάφορα συνθήματα, όπως «ζήτω η νίκη», «είμαστε η σπορά των ηττημένων του ‘45», ο χαιρετισμός, όλα αυτά τον κάνουν να πιστεύει ότι πρόκειται για κόμμα δομημένο όπως τα εθνικοσοσιαλιστικά. Και αυτό εξηγεί τη βίαιη δράση της Χ.Α., για την οποία δικάζεται η οργάνωση.

Στο σημείο αυτό το Δικαστήριο διέκοψε για την 25.1.2018 στην αίθουσα Γυναικείων Φυλακών Κορυδαλλού, οπότε θα συνεχιστεί η διαδικασία με την εξέταση του μάρτυρα πολιτικής αγωγής των ναυτεργατών του ΠΑΜΕ Στέλιου Μπενετάτου και ακολούθως με τον σχολιασμό των καταθέσεων των μαρτύρων πολιτικής αγωγής από τους συνηγόρους κατ’ άρθρο 358 Κώδικα Ποινικής Δικονομίας.

ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΕΙΣ

ΑΡΧΕΙΟ