Της παρατηρήτριας Χ.Σ.
Αν ήταν θεατρική σκηνή θα παρακολουθούσαμε μάλλον λίγο από θέατρο του παραλόγου, μια συνθήκη δηλαδή, όπως λέγεται, όπου η έννοια του χωροχρόνου ρευστοποιείται, αιτιότητες ανατρέπονται και ο -πολλές φορές – επαναληπτικός και επαναλαμβανόμενος λόγος συνθέτει «ονειρικές, ακόμη και εφιαλτικές διαθέσεις».
Υπάρχουν φορές που πρέπει συνειδητά να ορίσεις ή και να επιβληθείς στα εκκωφαντικά συναισθήματα που σε κατακλύζουν την ώρα που καλείσαι να μένεις ακέραιος/η στο καθήκον που έχεις αναλάβει, να αναμεταδίδεις, δηλαδή, αντικειμενικά, με πιστότητα και ακρίβεια -στο μέτρο του ανθρωπίνως δυνατού-, τα όσα διαδραματίζονται μέσα στην αίθουσα. Ρητό και υπόρρητο λόγο, κλίμα, ατμόσφαιρα. Λόγο, αλλά και ατμόσφαιρα που κάποιες στιγμές παγώνει ολόκληρη την αίθουσα. Και μετά από κάθε ολοκλήρωση δικασίμου αισθάνεσαι πως ίσως ξεπέρασες και σήμερα λίγο ακόμα τον εαυτό σου. Σίγουρα υπήρξαν και σήμερα στιγμές που δαγκώθηκες για να μην εκδηλώσεις αυτά που αισθάνθηκες. Συγκίνηση, σοκ, αποστροφή, αηδία, δέος, οργή και ούτω καθεξής και ανάκατα. Αλλά η κάθε δικάσιμος πια μεταφράζεται σε «λίγο ακόμη και σήμερα». Και αυτό είναι ήδη πολύ. Το ότι ξεκίνησε αυτή η δίκη, το ότι προχώρησε, το ότι έφτασε κιόλας έως εδώ, είναι ήδη σπουδαίο. Οι ρωγμές είναι ήδη αισθητές.
Χρόνος: Ο χρόνος τέλεσης των εγκλημάτων, η διάρκεια της δίκης, ο χρόνος της κάθε συνεδρίασης, ο χρόνος πριν και ο χρόνος μετά, ο χρόνος που κύλησε και κυλάει μέχρι να αποδοθεί τελικά δικαιοσύνη. Διαστέλλεται και μετά πάλι συμπυκνώνεται. Διαστέλλεται εδώ και 3,5 χρόνια, αλλά καμπυλώνει σε κάθε συνεδρίαση, μέσα στις δικαστικές αίθουσες, αναβιώνοντας γεγονότα και πράξεις του παρελθόντος που δεν αφήνει να κρυφτούν στην ιστορική λήθη.
Τόπος: Τόποι τέλεσης των επιθέσεων, τόποι εγκλημάτων, αλλά και τόποι αντίστασης, τόποι ζύμωσης κοινωνικών και κινηματικών αντανακλαστικών. Τόποι διεξαγωγής της δίκης. Κορυδαλλός και Εφετείο. Με συνεχείς πιέσεις να αλλάξει ο συσχετισμός σε Εφετείο και Κορυδαλλό. Και, ίσως, κάποια στιγμή, μόνο Εφετείο. Για τον κόσμο και τη δημοσιότητα. Τον κόσμο της αλληλεγγύης που στέκεται άγρυπνος και μας συγκινεί σε κάθε του προσέλευση -κυρίως, εκ των πραγμάτων, στον τόπο του Εφετείου. Και τη δημοσιότητα, αυτή τη θεμελιώδη δικονομική αρχή, της οποίας το νόημα αποδυναμώνεται όσο τίθενται ολοένα φυσικά εμπόδια ως προς την παρακολούθηση της δίκης.
Τα όσα διαμείβονται πίσω από τις -ημίκλειστες, όπως είχαν καταλήξει τα τελευταία χρόνια- πόρτες των δικαστικών αιθουσών τα γνωρίζετε ήδη, γιατί τα καταγράφουμε στον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό. Το παγωμένο, όμως, κλίμα, τα παγωμένα βλέμματα, τα ειρωνικά γέλια, τις φραστικές επιθέσεις και προσβολές που λαμβάνουν χώρα πριν την έναρξη της διαδικασίας και μετά το πέρας της -ενίοτε και κατά τη διάρκεια-, είναι αδύνατον να τα αποτυπώσουμε με φθόγγους στο ψηφιακό χαρτί. Το ενδιαφέρον και η παρουσία του αλληλέγγυου κόσμου θα είναι αυτή που θα ανοίξει διάπλατα ξανά τις πόρτες των αιθουσών, όπως τους αρμόζει.
Για τον Παύλο και τη Μάγδα, τον Σαχζάτ, τον Αμπουζίντ και όλους αυτούς που υπήρξαν τότε εκεί, υπάρχουν τώρα κι εδώ. Ας είναι η «τελική ευθεία» της δίκης και μια κάποια «αρχή του τέλους». Χωρίς αυταπάτες ότι αρκεί για κάτι τέτοιο η θεσμική απονομή δικαιοσύνης. Ο αγώνας δίνεται σε κάθε χρόνο και κάθε τόπο, από όλους και όλες μας. Και έτσι πρέπει.
Υ.Γ. Για την όποια καλύτερη κατανόηση της διάθεσης και του ύφους του κειμένου, σημειώνεται ότι οι αράδες αυτές γράφτηκαν όσο ακόμα διαβάζεται ο μακροσκελέστατος και, εν μέρει επαναλαμβανόμενος κατάλογος από τα αναγνωστέα της υπεράσπισης που αφορούν τον κατηγορούμενο βουλευτή Ι. Λαγό.