ημέρα 184: «Οι επιθέσεις αντικατόπτριζαν την ιδεολογία της Χ.Α.»

184η Συνεδρίαση, Aίθουσα Γυναικείων Φυλακών, Κορυδαλλός, 28.9.2017

Ι. Πρόσβαση στο δικαστήριο

Εξακολουθεί να υπάρχει η δυνατότητα πρόσβασης για την παρακολούθηση της δίκης από το κοινό, με επίδειξη και παρακράτηση της αστυνομικής ταυτότητας. H παρουσία του κοινού ήταν λιγοστή, ενώ υπήρχε και παρουσία δημοσιογράφων στην αίθουσα.

II. Παρουσία και εκπροσώπηση των κατηγορουμένων

Κατά τη σημερινή συνεδρίαση ουδείς εκ των κατηγορουμένων δεν ήταν παρών.

ΙΙΙ. Εξέλιξη της διαδικασίας

Η διαδικασία ξεκίνησε με την υποβολή δήλωσης από την πολιτική αγωγή των αλιεργατών και συγκεκριμένα τον συνήγορο Παπαδάκη. Με την παραπάνω δήλωση κάλεσε τους προστευόμενους μάρτυρες, οι οποίοι προβλέπεται να καταθέσουν ανώνυμα με τηλεφωνική κλήση, να έρθουν και να καταθέσουν δημόσια και εκούσια. Προχωρώντας είπε πως η πολιτική αγωγή σέβεται το φόβο των μαρτύρων, αλλά υποστήριξε ότι η κατάθεση υπό το καθεστώς της ανωνυμίας παραβιάζει τη δημοσιότητα της δίκης. Τέλος υπογράμμισε πως οι συνήγοροι της πολιτικής αγωγής των αλιεργατών σε περίπτωση που οι μάρτυρες καταθέσουν ανώνυμα, δεν θα υποβάλλουν ερωτήσεις. Στη ίδια κατεύθυνση δήλωσαν ότι θα κινηθούν και ο σύνηγορος Τζέλλης για την πολιτική αγωγή της οικογένειας Φύσσα, αλλά και ο Βρεττός για την πολιτική αγωγή του ΠΑΜΕ.

Η Πρόεδρος ακολούθως ενημέρωσε τους παράγοντες της δίκης πως όταν τελειώσει η εξέταση των μαρτύρων κατηγορίας θα ακολουθήσει ο σχολιασμός των καταθέσεων από τους συνηγόρους και στη συνέχεια θα εξεταστούν οι προστατεύομενοι μάρτυρες.

Στη συνέχεια κατέθεσε ο Αν. Υφαντής, κοινωνικός λειτουργός στους «Γιατρούς του Κόσμου» και ο Γ. Τσιμπουκάκης, πρώην δημοτικός σύμβουλος στο Δήμο Αγ. Παρασκευής.

ΙV. Καταθέση του μάρτυρα Αναστάσιου Υφαντή

Α. Εξέταση από την Έδρα

Σε ερωτήσεις της έδρας ο Υφαντής κατέθεσε πως εργάζεται ως κοινωνικός λειτουργός στην οργάνωση «Γιατροί του Κόσμου» (ΓτΚ) από το 2012. Η οργάνωση ασχολείται με ευάλωτες ομάδες πληθυσμού, όπως ρομά, άστεγους Έλληνες, μετανάστες και εν γένει άτομα που αντιμετωπίζουν πρόβλημα πρόσβασης στην υγεία. Αρχικά παρείχε τις υπηρεσίες του σε κινητές μονάδες, ενώ πλέον έχει το συντονισμό. Είπε ακόμη πως οι ίδιοι παρέχουν κοινωνικές υπηρεσίες στους εξυπηρετούμενους, ενώ για παροχή νομικής συνδρομής παραπέμπουν στο «Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες» (ΕΣΠ). Στο ιατρείο προσέρχονται τόσο Έλληνες όσο και μετανάστες, οι οποίοι πρωτίστως αντιμετωπίζουν κάποιο πρόβλημα υγείας. Μεταξύ των παραπάνω ατόμων ήταν και άτομα που είχαν δεχθεί ρατσιστικές επιθέσεις. Από τους ΓτΚ γινόταν μια επώνυμη καταγραφή του κοινωνικού ιστορικού του προσώπου, ενώ υπήρχε και ανώνυμη καταγραφή για ρατσιστικές επιθέσεις, η οποία αποστελλόταν στο Δίκτυο Καταγραφής Ρατσιστικής Βίας.

Ο μάρτυρας κατέθεσε ότι την περίοδο 2011-2013 είχαν καταγραφεί πολλές επιθέσεις εις βάρος αλλοδαπών στο κέντρο της Αθήνας. Οι ΓτΚ παρέπεμπαν τότε τα περιστατικά στο ΕΣΠ για νομική συνδρομή και παρακολουθούσαν την δικαστική εξέλιξη των υποθέσεων. Υπήρχε όπως είπε μια «κοινοπραξία» του ΕΣΠ, των ΓτΚ και της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. Σε κάποιες περιπτώσεις καταδικάστηκαν οι δράστες όπως στην περίπτωση επίθεσης εις βάρος μιας Αλβανίδας, η οποία τους είπε πως οι δράστες ήταν χρυσαυγίτες. Τα θύματα των επιθέσεων καταγόνταν από διαφορετικές χώρες, κυρίως όμως από το Αφγανιστάν, το Πακιστάν και την υποσαχάρια Αφρική κ.λ.π. Οι επιθέσεις είχαν κάποια κοινά χαρακτηριστικά. Οι μαρτυρίες ανέφεραν επιθέσεις από ομάδες Ελλήνων, που φορούσαν ρούχα στρατιωτικού τύπου, τα οποία προσέγγισαν το θύμα, κάνοντας έλεγχο των διοικητικών του εγγράφων, ενώ στη συνέχεια έσκιζαν τα έγγραφα και άρχιζε σκληρή επίθεση με ρόπαλα, μπουκάλια, τέιζερ. Οι δράστες ήταν πάντα περισσότεροι από δύο, ενώ υπήρχαν και επιθέσεις 20-25 ατόμων, αλλά και πιο μαζικές που είχαν δει το φως της δημοσιότητας π.χ. 100 ατόμων σε βάρος καταστημάτων.

Ο μάρτυρας αναφέρθηκε σε επίθεση το 2012 σε κατάστημα στην Αχαρνών με Ιρανούς και Αφγανούς πελάτες κυρίως, όπου εισέβαλε ομάδα της Χ.Α. και έσπασε το κάταστημα. Παρέπεμψε επίσης σε μια κοινή έκθεση των ΓτΚ και του ΕΣΠ σχετικά με τη ρατσιστική βία, που δημοσιεύθηκε το 2014 και είναι διαθέσιμη στην ιστοσελίδα της οργάνωσης. Ερωτηθείς για τα μέσα των επιθέσεων κατέθεσε πως υπήρχαν μαρτυρίες και για επιθέσεις με ένα μαύρο σκύλο, στη πλατεία Αμερικής, ενώ χρησιμοποιούνταν επίσης πτυσσόμενα γκλοπ, ρόπαλα του baseball και μπουκάλια. Ακόμη αναφέρθηκε σε επίθεση που δέχθηκε άστεγος στην πλατεία Κολιάτσου από άτομα που επέβαιναν σε μηχανάκια.

Σε ερώτηση της έδρας είπε πως τα θύματα των επιθέσεων είναι κυρίως αλλοδαποί, άστεγοι, οι περισσότεροι αιτούντες άσυλο ή χωρίς νομιμοποιητικά έγγραφα, γεγονός που τους καθιστούσε τότε περισσότερο ευάλωτους, δεδομένου ότι δε μπορούσαν να καταγγείλουν τις επιθέσεις εις βάρος τους. Και ένας εθελοντής της οργάνωσης το 2012 δέχθηκε επίθεση μέσα σε λεωφορείο από άτομα που ζήτησαν τα έγγραφά του και τον έβρισαν για την αλβανική του καταγωγή. Ωστόσο δεν υπήρξε καταγγελία, καθώς το θύμα φοβήθηκε, ενώ ο Υφαντής επεσήμανε ότι δεν δημοσιοποιούσαν την καταγγελία χωρίς τη συναίνεση του θύματος.

Ο μάρτυρας στη συνέχεια κατέθεσε πως ένας άστεγος αλλοδαπός, που διέμενε μαζί με άλλους σε ένα τούνελ στο Στ. Λαρίσης του είπε πως δύο Fiat Uno προέβαιναν σε έλεγχο αλλοδαπών και στη συνέχεια τους επιτίθεντο. Αλλά και η κινητή ομάδα των ΓτΚ συμπεριλαμβανομένου του ίδιου δέχθηκε λεκτική επίθεση το 2012 στο σημείο από μηχανοκίνητη πορεία αποτελούμενη από 50-60 μηχανάκια, με σημαίες της Χ.Α. και ελληνικές. Συγκεκριμένα τους έβρισαν λέγοντας «Ανθέλληνες, βοηθάτε αυτούς τους βρωμιάρηδες, άντε γαμηθείτε». Μάλιστα η συνάδελφός του Νιγηριανής προελεύσεως, φοβήθηκε και μπήκε μέσα στο van. Αλλά και το ιατρείο της οργάνωσης στο Πέραμα είχε κλείσει μετά από το πέρασμα πορείας χρυσαυγιτών μπροστά από αυτό, καθώς υπήρχε τότε ένα διάχυτο κλίμα φόβου.

Σε σχετική ερώτηση απάντησε πως την περιόδο 2011-2013 υπήρχε μέρα που είχαν και πέντε θύματα. Επεσήμανε ότι οι περισσότερες επιθέσεις γίνοταν κυρίως κατά τις νυχτερινές ώρες κατά μήκος της Αχαρνών και μετά στον Κολωνό, όπου υπήρχαν πολλοί αλλοδαποί.

Απαντώντας σε ερωτήσεις της Εισαγγελέως είπε πως στην οργάνωση είχαν δει δύο ασυνόδευτους ανήλικους και έναν που συνοδευόταν από τον πατέρα του. Ο ένας εκ των δύο ήταν μόλις δεκατεσσάρων ετών και είχε υποστεί σοβαρή κάκωση στο πρόσωπο από σπασμένο μπουκάλι. Ενημέρωθηκε ο Εισαγγελέας, έγινε καταγγελία και ήρθαν οι ανακριτικές αρχές. Είπε πως του είχε αναφερθεί πως σε κάποιες επιθέσεις στην πλ. Αμερικής συμμετείχαν και γυναίκες, αλλά κατά κύριο λόγο οι δράστες ήταν νέοι άνδρες. Αναφέρθηκε και σε δύο επιθέσεις στην Πάτρα και τρεις στη Θεσσαλονίκη την ίδια περίοδο.

Σε ερωτήσεις του Αν. Εισαγγελέα επανέλαβε πως το χειμώνα του 2013 υπήρχε ένα γενικό κλίμα φόβου, δεδομένου ότι πλέον η Χ.Α. ήταν κοινοβουλευτικό κόμμα, και υπήρχε μια έξαρση και ένταση των περιστατικών, οι εξυπηρετούμενοι του έλεγαν «Δεν βγαίνω από το σπίτι μου, γιατί φοβάμαι»».

Β. Εξέταση από την πολιτική αγωγή

Υπέβαλαν ερωτήσεις στο μάρτυρα οι συνήγοροι πολιτικής αγωγής Θεοδωρόπουλος, Βρεττός, Στρατής, Τζέλης, Παπαδοπούλου, Τομπατζόγλου, Σκαρμέας και Παπαδάκης.

Απαντώντας σχετικά ο Υφαντής είπε πως οι καταγραφές της οργάνωσής του είναι πρωθύστερες των δημοσιευμάτων και των συλλήψεων, ενώ υποστήριξε πως οι επιθέσεις από τη μία αντικατόπτριζαν την ιδεολογία της Χ.Α., η οποία προέτρεπε στην αναχαίτιση των μεταναστών από την Ελλάδα, ενώ από την άλλη έκαναν τα μέλη «practice». Υπήρχε ένα συγκεκριμένο modus operandi, μια συγκρότηση, ενώ κρίνοντας από όσα ακολούθησαν εκ των υστέρων και βγήκαν στη δημοσιότητα επεσήμανε πως οι επιθέσεις δεν ήταν πρωτοβουλία του ενός. Χαρακτήρισε την ιδεολογία της Χ.Α. ναζιστική, καθώς μιλάνε κατά των Εβραίων, και των αλλοδαπών χαρακτηρίζοντάς τους «υπανθρώπους και «βρωμιάρηδες».
Ανέφερε ακόμη πως για την επίθεση κατά της κυρίας Μάντη (Αλβανίδας εξυπηρετούμενής του) ταυτοποιήθηκαν και καταδικάστηκαν οι δράστες, μέλη της Χ.Α.. Είπε πως όλα τα υπό εξέταση περιστατικά αποτελούν έμπρακτη εφαρμογή της ρητορικής μίσους, καθώς προτρέπουν στην άσκηση βίας κατά των αλλοδαπών. Απαντώντας σε ερώτηση αν υπήρχε συνεννοήση των δραστών, είπε πως τα θύματα ανέφεραν πως άλλα άτομα χτυπούσαν και άλλα κοιτούσαν, ενώ διευκρίνισε πως στην αναφορά των ΓτΚ όταν μιλούν για «οργάνωση» εννοούσαν τη Χ.Α., ωστόσο δεν την αναφερθηκαν ρητώς σε αυτή, γιατί δεν είχαν γίνει συλλήψεις και ήταν εντός του κοινοβουλίου. Είπε ακόμα πως οι ΓτΚ κατέγραψαν 120 περιστατικά ρατσιστικής βίας στην Αθήνα κατά τη διετία 2011-2013, ενώ το Δίκτυο καταγραφής περιστατικών ρατσιστικής βίας είχε καταγράψει πάνω από 350 στο κέντρο της Αθήνας. Τέλος ερωτηθείς είπε πως η στάση της αστυνομίας στις καταγγελίες και τις επιθέσεις χαρακτηριζόταν από ραθυμία.

Γ. Εξέταση από την υπεράσπιση

Στη συνέχεια υπέβαλαν ερωτήσεις οι συνήγοροι υπεράσπισης Μιχαλόλιας Τ., Ζωγράφος, Βελέντζα, Οπλαντζάκης, Μιχαλόλιας Γ. και Ρουσσόπουλος. Είπε πως η Χ.Α. οργάνωνε συσσίτια μόνο για Έλληνες, ενώ οι ΓτΚ, ο Δήμος και άλλοι φορείς οργάνωναν συσσίτια για όλους τους ανθρώπους, προσθέτοντας πως οι ΓτΚ έχουν επίσης στεγάσει και Έλληνες στις δομές τους. Ακόμη επεσήμανε πως οι καταγραφές των κρουσμάτων βίας από τους ΓτΚ ήταν προγενέστερες του νόμου που παρείχε άδεια διαμονής σε θύματα ρατσιστικής βίας, που κατήγγειλαν επιθέσεις. Είπε τέλος πως σε καταγραφές έχει μαρτυρίες που λένε πως κάποιοι χτυπούσαν και οι άλλοι κοίταγαν, και έλεγαν «Πάμε να φύγουμε, τελειώσαμε».

V. Καταθέση του μάρτυρα Γεωργίου Τσιμπουκάκη

Α. Εξέταση από την Έδρα

Σε ερωτήσεις της έδρας κατέθεσε πως είναι ιδιωτικός υπάλληλος στο επάγγελμα, ενώ είχε εκλεγεί δημοτικός σύμβουλος στο Δήμο Αγ. Παρασκευής με το ΚΚΕ στις δημοτικές εκλογές του 2010. Ο ίδιος κλήθηκε από τις ανακρίτριες μετά από μήνυση που είχε υποβάλει κατά του Ευάγγελου Στεφανάκη για την επίθεση εις βάρος του. Για αυτή την υπόθεση ο Στεφανάκης καταδικάστηκε σε 37 μήνες φυλάκιση για επικίνδυνη σωματική βλάβη και οπλοκατοχή μόλις τον Ιούνιο του τρέχοντος έτους, οπότε και εξέτιε ήδη ποινή ισόβιας κάθειρξης για άλλη υπόθεση ανθρωποκτονίας, η οποία από το δευτεροβάθμιο δικαστήριο μειώθηκε στα 20 έτη πρόσφατα.

Αφηγούμενος την επίθεση που δέχθηκε ο Τσιμπουκάκης είπε πως το βράδυ της 12/6/2012 βρισκόταν στο προεκλογικό περίπτερο του ΚΚΕ στη πλατεία της Αγ. Παρασκευής, ενώ σε κοντινή απόσταση ήταν το περίπτερο της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, του ΠΑΣΟΚ και πιο πέρα της ΝΔ. Υπήρχε κόσμος στα περίπτερα, ενώ δικό τους ήταν περίπου πέντε άτομα. Από ένα αυτοκίνητο κατέβηκαν 3-4 άτομα, 25-30 ετών που κρατούσαν ένα σκυλί ράτσας pitbull. Ο ένας εξ’ αυτών είχε εμφανή τατουάζ με ιστούς αράχνης, ενώ όλοι ήταν κοντοκουρεμένοι.

Αφού έκαναν μία περιφορά περιμετρικά της πλατείας, ήρθαν στο περίπτερο του ΚΚΕ και ενώ ο ένας είχε το σκύλο, ο άλλος φωνάξε λέγοντας «Παλιοκομμούνια, φύγετε από εδώ, θα πεθάνετε», ενώ αρχίζει με ένα νεροπίστολο, μασίφ πλαστικό, να βρέχει τη μικροφωνική εγκατάσταση, που έπαιζε συνθήματα. Ο μάρτυρας βγήκε να ζητήσει το λόγο και τους είπε να φύγουν. Τότε ο δράστης άρχισε να τον χτυπά στο μέτωπο με το νεροπίστολο, το οποίο διαλύθηκε σε κομμάτια, που αφαίρεσαν αργότερα από το μέτωπο του μάρτυρα οι γιατροί στον Ευαγγελισμό. Παρενέβη κόσμος από τα παρακείμενα περίπτερα προκειμένου να ακινητοποιήσει το δράστη στο πεζοδρόμιο. Όταν κάποιος είπε να καλέσουν την αστυνομία, ο Στεφανάκης μαινόμενος έβγαλε από την τσέπη μεταλλικό αντικειμένο, το οποίο όπως αργότερα επιβεβαίωσαν οι μάρτυρες ήταν σιδερογροθιά. Ο μάρτυρας έπειτα δέχθηκε με αυτό πυγμαχικά χτυπήματα στο τριχωτό της κεφαλής του και ο Στεφανάκης έφυγε λέγοντας «Δεν τελείωσε εδώ, θα δείτε ποιος είναι ο Ηλίας», ενώ άλλοι μάρτυρες κατέθεσαν πως έκανε χειρονομίες στους αστυνομικούς που εκείνη τη στιγμή βρίσκονταν στη Μεσογείων.

Ο μάρτυρας αιμορραγούσε στο φρύδι και μεταφέρθηκε στον Ευαγγελισμό με το ΕΚΑΒ, όπου όταν ρωτήθηκε για τα χτυπήματα που δέχθηκε τα απέδωσε σε φασιστοειδή. Τότε ο γιατρός και οι νοσηλευτές του είπαν «Δεν είσαι ο μόνος, τις τελευταίες μέρες έρχονταν πολλοί και μετανάστες, ελπίζουμε να είσαι ο τελευταίος». Την επόμενη μέρα πήγε και κατέθεσε στο Τμήμα της Αγ. Παρασκευής, όπου και παρέδωσε ένα κινητό που βρέθηκε στο σημείο της επίθεσης και τη μπλούζα του δράστη, καθώς και έδωσε περιγραφή αυτού και του άλλου που κρατούσε το σκύλο. Το ίδιο απόγευμα ο αστυνομικός του επέδειξε την φωτογραφία του Στεφανάκη, ο οποίος σύμφωνα με τον αστυνομικό ήταν γνωστός. Ακόμη αναφέρθηκε σε συνέντευξη του πατέρα του Στεφανάκη, ο οποίος είπε πως τα παιδιά του φορούσαν μπλουζάκια της Χ.Α. και πως ο μικρός συμμετείχε σε συσσίτια και στις Θερμοπύλες.

Την επομένη της επίθεσης εξέδωσε ανακοίνωση το ΚΚΕ, στην οποία έκανε λόγο για φασιστοειδή, χωρίς να γίνεται αναφορά στη τη Χ.Α., καθώς οι δράστες δεν έφεραν διακριτικά, αν και τα ξημερώματα της ίδιας μέρας είχε γίνει η επίθεση στους αλιεργάτες και ένα μήνα πριν στη Λιάνα Κανέλλη. Ακόμη ο Τσιμπουκάκης επεσήμανε πως οι περισσότεροι σκέφτηκαν πως η φράση του δράστη «Θα σας δείξω ποιος είναι ο Ηλίας» αναφερόταν στον Κασιδιάρη, που πρωτοστατούσε τότε και έλεγαν πολλοί «Να αγιάσει το χέρι του που χτύπησε τη Κανέλλη».
Σε ερωτήσεις της Εισαγγελέως είπε πως δεν γνωρίζονταν με το δράστη, ενώ υποστήριξε πως ήταν οργανωμένη η επίθεση από τη Χ.Α. γιατί είναι γνωστή η «αγάπη» τους για τους κομμουνιστές.

Απαντώντας σε σχετική ερώτηση του Αν. Εισαγγελέα είπε πως τα φασιστοείδη δε δέχονται δεύτερη κουβέντα και πως η συνέντευξη του πατέρα του δράστη ήταν ένα ακόμη πειστήριο, πως δέχθηκε επίθεση από τη Χ.Α.

Β. Εξέταση από την πολιτική αγωγή

Ακολούθως υπέβαλαν ερωτήσεις οι συνήγοροι πολιτικής αγωγής Θεοδωρόπουλος, Βρεττός, Σκαρμέας .

Ο μάρτυρας κατέθεσε πως και ο Δήμαρχος τότε έκανε αναφορά στον τοπικό Τύπο πως ο Στεφανάκης είναι της Χ.Α. και πως επικρατούσε τότε μια λογική στη Χ.Α. να ξεμπερδεύουμε με τους πολιτικούς αντιπάλους. Ακόμη αναφερόμενος στους αλιεργάτες είπε πως είδε φωτογραφίες με το παραμορφωμένο πρόσωπο του Αιγύπτιου από τα σφοδρά χτυπήματα που είχε δεχθεί.

Γ. Εξέταση από την υπεράσπιση

Τέλος ερωτήσεις υπέβαλαν οι συνήγοροι υπεράσπισης Ζωγράφος, Βελέντζα, Οπλαντζάκης, Μιχαλόλιας Γ., Ματαλιωτάκης και Ρουσσόπουλος.

Ο μάρτυρας κατέθεσε πως δέχθηκε χτυπήματα με το πιστόλι στο φρύδι και πως αν κάποιος θέλει να σκοτώσει και είναι πυγμάχος μπορεί να το κάνει και με τα χέρια. Ερωτηθείς αν δήλωσε κατι στο δικαστήριο ο Στεφανάκης για Χ.Α. είπε πως δεν εμφανίστηκε καν στο δικαστήριο.
Σε αυτό το σημείο ολοκληρώθηκε η εξέταση του μάρτυρα και το δικαστήριο διέκοψε για την 2/10 στο Εφετείο με την εξέταση των δύο επόμενων μαρτύρων Χρηστόπουλο Γεώργιο και Ψαρρά Δημήτρη.

ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΕΙΣ

ΑΡΧΕΙΟ